piątek, 4 lutego 2011

Warunki chowu i hodowli szczurów

* KLATKA
Decydując się na posiadanie w domu szczura, należy jeszcze rpzed zakupem samego zwierzaka przygotować mu miejsce do życia, spełniające kilka warunków:
1) Pomieszczenie musi być szczelnie zamykane, tak aby jego mieszkaniec nie miał możliwości wyjścia na spacer. Zawierzę może przebywać poza klatką wyłącznie pod czujnym okiem opiekuna. Wymóg ten podyktowany jest głównie troską o zdrowie i życie pupila. Biegający bez kontroli szczur może zostać przypadkowo nadepnięty lub przytrzaśnięty drzwiami. Na jego ciekawość narażone są również przewody elektryczne, co grozi mu porażeniem prądem. Bezkarnie biegający zwierzak może także w czasie swoich spacerów poczynić rozmaite szkody w mieszkaniu;
2) Klatka musi być wystarczająca duża, tak aby szczur (lub szczury) nie tylko miał miejsce do spania i jedzenia, lecz również przestrzeń do swobodnego poruszania się. Jest to szczególnie ważne, jeżeli w klatce znajduje się więcej niż jedno zwierzę. Przegęszczenie (zbyt dużo osobników na ograniczonej powierzchni) powoduje znacznie większą agresywność, mogącą nawet prowadzić do wzajemnego okaleczania się, a w skrajnych przypadkach do zabijania słabszych szczurów;
3) Klatka musi być wykonana z materiału odpornego na działanie moczu i kału, a także środków czyszczących, detergentów oraz silnych preparatów dezynfekcyjnych. Trwałość klatki uzależniona jest także od samej konstrukcji. Jej elementy powinny być tak połączone i zamocowane, żeby szczur nie miał możliwości ich gryzienia. Grozi to nie tylko uszkodzeniem klatki i ucieczką zwierzęcia, lecz również możliwością jego zatrucia połkniętymi kawałeczkami;
4) Wewnątrz klatki powinna być zachowana pewna wymiana powietrza. Zbyt szczelne przykrycie powoduje zbyt wysoką koncentrację amoniaku pochodzącego z parującego moczu. Wywołuje on podrażnienia i stany zapalne spojówek oraz błony śluzowej układu oddechowego. Jeżeli klatka nie ma otworów wentylacyjnych w ściance bocznej, a tylko u góry, to wysokość jej nie powinna przekraczać 45 cm.
Najwygodniejszym rozwiązaniem jest kupienie w sklepie z artykułami dla zwierząt specjalnej klatki dla gryzoni. Zbudowana jest z jednego kawałka nietoksycznego, twardego, przezroczystego plastiku. Pokrywa ma specjalną kratę wentylacyjną oraz dokładnie zamykającą się klapę, po otwarciu której zwierzę można wyjąć. Jest to jedna kosztowne.
Innym rozwiązaniem jest kupno lub samodzielne sklejenie szklanego akwarium i dorobienie do niego pokrywy - zamknięcia metalowej siatki o drobnych oczkach. Akwarium, co prawda, jest trochę trudniejsze w obsłudze (możliwość stłuczenia, większy ciężar), ale za to możne je zamówić (skleić) dokładnie dopasowując do posiadanego miejsca.
Najbardziej popularne są klatki metalowe, jedna posiadają wadę. Kratki są tak umieszczone, że szczur może bez problemu dosięgnąć do nich zębami. Próbując przegryźć się na zewnątrz będzie nieustannie hałasował i "piłował" zębami, a t może się skończyć ich uszkodzeniem.
Warunki panujące wewnątrz klatki mogą być niekorzystne dla jej mieszkańca, o ile warunki zewnętrzne będą drastycznie odbiegać od normy. Umieszczenie klatki na parapecie okiennym, w miejscu silnie nasłonecznionym, nad kaloryferem lub grzejnikiem spowoduje zbyt wysoka temperaturę wewnątrz. Grozi to przegrzaniem zwierzęcia i może skończyć się jego śmiercią. Czysta, ładnie urządzona wewnątrz klatka może stać się elementem dekoracyjnym pokoju, w którym stoi. Nie można jednak ustawiać jej centralnie. W warunkach naturalnych szczur prawie nigdy nie wychodzi na otwartą przestrzeń. Trzyma się miejsc dających naturalną osłonę przed wrogiem. Klatkę warto umieścić w narożniku pokoju lub pod ścianą. Uwaga ta nie dotyczy oczywiście klatek o ściankach wykonanych z materiałów nieprzezroczystych.

Rys. 4. Przykładowa klatka dla szczura (tu: Ferplast)













* PODŁOŻE
Wewnątrz klatki powinna znajdować się ściółka. Jej zadaniem jest wchłanianie moczu i ewentualnie rozlanej wody, tworzenie miękkiego podłoża, w którym szczur może do woli kopać, oraz wyścielanie legowiska. Najlepszym materiałem na podłoże są trociny i wiórki drewniane. Bardzo dobrze wchłaniają wilgoć, są łatwe do zdobycia i łatwe w sprzątaniu. Trzeba jednak pilnować, aby trociny pochodziły z samego "czystego" drewna. Wszelkiego rodzaju płyty wiórowe, laminowane są poddawane obróbce chemicznej i z tego względu mogą być toksyczne dla pupila. Innym materiałem nadającym się na ściółkę są torf i lignina. Sprzedawcy w sklepach polecają często jako podłoże stare gazety. Co prawda pochłaniają one dość dobrze wilgoć, jednak zaczyna się rozpuszczać, a szczury, biegające po tym, wdeptują wszystko w rogi. Możliwe jest, że szczury mają alergię na trociny, wtedy dobrym wyjściem z sytuacji jest żwirek, jednak nie kamienny, ale drewniany. Podobny do trocin, zbudowany jest z małych belek z drewna (ok. 1 cm długości), które bardzo dobrze wchłaniają mocz, a po wchłonięciu po prostu się rozpadają, dając miejsce całym "belkom". Trudno jest określić, jak często należy dokładnie sprzątać klatkę i wymieniać ściółkę. Uzależnione jest to od wielu czynników: wielkości klatki, ilości ogonków, ilości ściółki, pory roku, rodzaju stosowanej karmy i innych. Podstawową regułą jest porządne sprzątanie klatki, zanim ten zabieg będzie potrzebny w sposób zauważalny dla osób postronnych. Na przykład nie można dopuścić do sytuacji, w której w pokoju zaczyna śmierdzieć szczurzym moczem. Po pierwsze dlatego, że wtedy wewnątrz klatki musi być już bardzo źle jej mieszkańcom, a po wtóre dlatego, że trzymanie zwierząt w domu nei powinno przeszkadzać pozostałym domownikom.

Tzw. "belki", czyli brykiet drzewny jako żwirek.












(c.d.n.)

Szczury dzikie i laboratoryjne

Szczury laboratoryjne są wyhodowaną i wyselekcjonowaną krzyżówką dwóch "dzikich" gatunków: szczura śniadego (Rattus rattus) i szczura wędrownego (Rattus norvegicus) zwanego również szczurek norweskim lub rudym. Miejsce obu gatunków w królestwie zwierząt jest bardzo podobne. Są ssakami z rzędu gryzoni, z rodziny myszowatych.

Stanowisko szczurów w królestwie zwierząt:
Królestwo:            Zwierzęta
Podkrólestwo:       Tkankowce (Histozoa)
Typ:                      Strunowce (Chordata)
Podtyp:                 Kręgowce (Wertebrata)
Gromada:              Ssaki (Mammalia)
Podgromada:        Ssaki właściwe (Theria)
Rząd:                    Gryzonie (Rodentia)
Rodzina:                Myszowate (Muriadae)
Rodzaj:                 Szczur (Rattus)
Gatunek:               Szczur śniady , Szczur wędrowny
                             (Rattus rattus),(Rattus norvegicus)

Rys. 1. Szczur wędrowny

Szczur wędrowny ma dość wydłużone ciało. Długość tułowia i głowy waha się u dorosłych osobników w granicach 19-20 cm, zaś ogona od 13 do 23 cm. Waga samca przekracza nieznacznie 500 gramów, samica waży ok. 300 gramów. Umaszczenie grzbietu ma brunatnoszare z żółtawym odcieniem, zaś od strony brzusznej jaśniejsze, przeważnie białawe, żółtawe, lub szare. Czasami zdarzają się egzemplarze o czarnym lub prawie czarnym grzbiecie. Uszy ma małe, dość grube i porośnięte sierścią. Szczur śniady jest trochę mniejszy od swego kuzyna, gdyż dorasta do 25 cm. Ma natomiast dłuższy od niego ogon (do 25 cm).
Długość ogona, a właściwie jego proporcja do głowy i tułowia jest jedną z charakterystycznych ce4ch umożliwiających rozróżnienie obu gatunków. U szczura wędrownego ogon jest zawsze krótszy, a u śniadego dłuższy od tułowia i głowy razem. Umaszczenie grzbietu i brzucha wyraźnie oddzielone, aczkolwiek układ kolorów podony do szczura wędrownego. Pyszczek jest ostro zakończony, a uszy duże, nagie i cienkie.
Oba gatunki są wszystkożerne.

Rys. 2. Szczur śniady
Nie sposób dziś dokładnie określić pochodzenie szczurów laboratoryjnych. Prawdopodobnie większość szczepów pochodzi od szczura wędrownego lub jest wynikiem jego krzyżówek ze szczurem śniadym. Wiadomo jednak, że już około roku 1822 w Wielkiej Brytanii, w okolicy Bristolu, pokazywano w zwierzyńcach albinotyczne szczury jako swego rodzaju ciekawostkę przyrodniczą. Jednym z najstarszych szczepów szczurów laboratoryjnych jest Wistar, opisany w literaturze specjalistycznej już w 1912 roku. Dziś do najbardziej znanych i najczęściej używanych szczepów, oprócz Wistara należą: Spraque-Dawley, August, Lewis, Bufallo oraz Long Evans. W Polsce do badań najczęściej wykorzystuje się szczep Wistar oraz szczury nieszczepowe będące krzyżówkami między-szczepowymi.
Najpopularniejszym ubarwieniem szczurów laboratoryjnych jest umaszczenie albinotyczne - białe z czerwonymi oczami. Ponadto bywają szczury czarne, kremowe, niebieskie, brunatno-siwe, oraz tzw. szczury kapturkowe - dwubarwne z ciemną głową i grzbietem oraz białą resztą.
Rys. 3. Szczur albinotyczny.

Historyjka zamiast wstępu - czyli dlaczego hodujemy szczury.

Moja przygoda ze szczurami zaczęła się już gdy byłam dzieckiem. Kocham zwierzęta, jednak te budzą we mnie chyba największą sympatię. Każdy szczury hodowca przyzna, że w szczurach nie ma nic obrzydliwego. Blog powstał jako poradnik, znajdziecie tutaj parę ważnych informacji, przydatne fora, możecie zadawać pytania, ja będę próbowała odpowiedzieć, jednak jeżeli chcecie, by odpowiedział ktoś, kto faktycznie pół życia siedzi w fachu, oczywiście pytanie zostanie odesłane do niego ;). Tak więc miłej lektury, mam nadzieję, że pomogę. Pozdrawiam.